[1] "Pro la ankoraŭ ne stabila lingvouzo kaj pro la marĝeneco de la problemo, la Sekcio pri Gramatiko ne trovas la tempon matura por decide rekomendi unu uzon kaj malrekomendi la alian."
[2] "Tamen, al verkistoj de lernolibroj la Sekcio rekomendas, ke oni uzu adjektivon por predikativoj rilatantaj al substantivoj kaj substantivecaj vortoj kiaj pronomoj, kaj ke oni uzu adverbon por predikativoj - subjektaj kaj objektaj - rilatantaj al infinitivoj kaj "ke"-propozicioj."
Dum la unua rekomendo estas facile komprenebla ("faru kiel vi ŝatas"), la duan oni apenaŭ komprenas sen legi la malfacile legeblajn kvar kaj duonan paĝojn, verkitajn en gramatika fak-lingvaĵo ("predikativo", "propozicio" ktp.). Pro iu ajn kialo la GramSek nek ŝatas paĝo-numerojn nek ordo-numerojn antaŭ la ĉapitroj. Ĉu ĝi ne volas, ke oni facile citu ĝin?
Eble la afero fone de la fak-lingvaĵo tamen estas sufiĉe facila. Ni do simple rigardu la laŭaserte zamenhofajn ekzemplojn, kiujn citas la GramSek. Mi tie ĉi reordigas ilin por pli klare kontrastrigi ilin. Miaj komentoj en angulaj krampoj ([..]):
1. Subjekta predikativo, foje e-finaĵa, foje a-finaĵa
1.1 E-finaĵa
- Resti kun leono estas danĝere. (Fundamento de Esperanto, Ekzercaro ...) [mankas preciza font-indiko, nome FE 7.9]
- por mi persone estus kompreneble multe pli oportuna teni la sorton de la lingvo en miaj manoj^Z. (PAG 1985:232, §169, Rim. I) [font-indiko nur PAG; kiam kaj kie Z skribis tion? La citaĵo ne estas kontrolebla en la originalo]
- estus tre utila tute precizigi kaj klarigi la rolon de la Oficejo^Z. (PAG 1985:232, §169, Rim. I) [de kie kaj kiam la citaĵo? mankas la originala fonto]
2.1 E-finaĵa
- Nek Snitchey nek Craggs trovis utile batali malkaŝe kontraŭ la fluo de tiu ĉi kolero. (La Batalo de l'Vivo;) [mankas preciza trov-loko kaj trov-jaro; ĉu la indiko Batalo celas la publikigon en la Esperantisto, en la libro aŭ en la Wennergren-a retejo "Tekstaro"?]
- La gazetoj ne trovas necesa eniĝi en tion, pri kio ili skribas. (Esenco kaj Estonteco de la Ideo de Lingvo Internacia; ) [preciza trov-loko?]
- mi trovas bona konigi la pruvosignojn kaj miraklojn ...^Z. (PAG 1985:236 §173, Rim. I b)) [preciza originala fonto? jaro?]
- mi trovas bona konigi la pruvosignojn kaj miraklojn ...^Z. (PAG 1985:236 §173, Rim. I b))
- oni trovas ebla, kion oni deziras^Z. (PAG 1985:236, §173, Rim. I b)) [{Rim. de la GramSek} Tiu ekzemplo estas alispeca ol la aliaj, ĉar la objekto estas nek infinitivo nek "ke"-propozicio, sed speco de rilata propozicio, en kiu "kion" resendas al subkomprenita "tion"] {Rim. de Bernardo: do, se estas tiel, kial la GramSek citas ĝin en tiu kunteksto?}.
1. Kiel ni vidas, la GramSek eĉ ne unu ekzemplon korekte citas laŭ la originalo. La fakto-bazo estas ne nur tre malgranda (sep ekzemploj plus unu, kiu ne trafas), ĝi ankaŭ neniel estas kontrolebla. Tio estas grava manko, ĉar oni facile povas interŝanĝi -e kaj -a ekzemple jam pro simpla pres-eraro, pro ŝanĝa prilaboro de la eldonejo ktp. Ke la ekzemploj vere estas Zamenhofaj neniel estas certa.
2. La GramSek ne distingas inter Fundamentaj ekzemploj kaj Zamenhofaj. Per tio ĝi ignoras la Antaŭparolon al la Fundamento:
"Ĝis la tempo, kiam ia por ĉiuj aŭtoritata kaj nedisputebla institucio decidos alie, ĉio, kio troviĝas en tiu ĉi libro, devas esti rigardata kiel deviga por ĉiuj; ĉio, kio estas kontraŭ tiu ĉi libro, devas esti rigardata kiel malbona, se ĝi eĉ apartenus al la plumo de la aŭtoro de Esperanto mem [A3.4]."
3. La GramSek ja citas iujn laŭaserte Zamenhofajn ekzemplojn nekontroleblajn, sed ne pliajn ekzemplojn el la Fundamento mem, ekzemple:
- Por ke ia regno estu forta kaj glora kaj povu sane disvolviĝadi, estas necese, ke ĉiu regnano sciu, ke li neniam dependos de la kapricoj de tiu aŭ alia persono, ... [A 3.1].
- ... en korespondado kun personoj nekonataj estas bone ĉiam peni uzadi nur vortojn el la «Fundamento» ... [A 7.1].
4. La GramSek de la Akademio supozas (p. [3], lasta frazo):
- "La tendenco ŝajnas esti, ke OPe aperas ĉefe en la plej fruaj tekstoj, dum OPa estas pli ofta en pli malfruaj tekstoj." [OPe, OPa = objekta predikativo e-finaĵa / a-finaĵa, vd. supre 2.1 kaj 2.2].
5. La "respondo" de la GramSek ĉefe baziĝas sur PAG 1985 (kie oni trovas la tezojn de la GramSek en multe pli detala prezento), Ĝi ignoras alian fakan literaturon, precipe jenajn detal-studojn:
- Linse, R. (1961). La vortspecoj de la subjekta predikativo kaj de la pasiva participo. Scienca Revo 1961:12:1-2 (45-46), p. 45-48.
- Linse, R. (1964). Finaĵo de predikativa adjektivo. Scienca Revuo 1964:14:1-2 (53-54), p. 13-14.
6. Sur p. [4], antaŭlasta frazo, la GramSek de la Akademio asertas:
- "Konklude, la Sekcio pri Gramatiko konstatas, ke la lingvouzo ankoraŭ ne definitive solvis la aferon, kaj ke ambaŭ alternativoj estas pravigeblaj."
Resumo
La studeto de la Akademio konvinkas nek formale, nek metode. Ĝi montras evidentan nekonon kaj de la Fundamento kaj de la koncerna faka literaturo. La de ĝi prezentita fakto-materialo estas mallarĝa kaj nekontrolebla kaj ne pravigas la faritajn konkludojn. Ĝi fake apenaŭ havas valoron kaj ne estas taŭga konvinke doni gvidon.
------
[1] "Oficialaj Informoj n-ro 19" - 2012-07-13.
The comment to which the link refers to has been deleted."Otto Prytz
Direktoro de la Sekcio pri Gramatiko
La estraro de la Akademio de Esperanto: John Wells, prezidanto, Brian Moon, vicprezidanto, Probal Dasgupta, vicprezidanto, Renato Corsetti, sekretario."
Ĉu iu scias, kiuj Akademianoj estas membroj en la Sekcio pri Gramatiko? La Sekcio-membroj nek estas indikitaj tie ĉi:
www.akademio-de-esperanto.org/faktoj/membraro.html
nek tie ĉi:
www.akademio-de-esperanto.org/faktoj/sekcioj_komisionoj.html.
"ADVERBO KAJ ADJEKTIVO
En la tempo, kiam estis verkata la “Dua Libro” [= 1888], la demando, ĉu oni devas diri “estas varme” aŭ “estas varma”, ne estis ankoraŭ absolute decidita kaj la uzado de unu formo estis egale bona, kiel la uzado de la dua. Nun tiu ĉi demando iom post iom per la uzado akceptis jam decidon pli difinitan.
La adjektivo difinas la substantivon aŭ la pronomon havantan sencon de substantivo (responde la demandon kia) kaj la adverbo difinas la verbon (responde la demandon kiel). Tial ni diras: “la vetero estas bona”, “li kantas bone”. Tamen en la okazoj, kie la difino apartenas precize nek al substantivo aŭ pronomo, nek al verbo, ni ofte ne povas decide diri, kian demandon (kia aŭ kiel) nia difino devas respondi kaj kian formon ni devas uzi. En ĉiu alia lingvo tiu ĉi duba demando estas decidata per la sankcio de l'uzado, — en nia lingvo ni konsilas uzadi en tiuj okazoj ĉiam la adverbon; ekzemple: “estas varme”, “estas vere”, “ĝ i estas vera”. La vorton “ĝi” ni konsilas ĉiam uzi nur por anstataŭi objekton aŭ aferon (kiel “li” anstataŭas personon); sed en esprimoj senpersonaj kaj senobjektaj ni konsilas neniam uzi la vorton “ĝi” (ekzemple: “hodiaŭ estas varme” kaj ne “hodiaŭ ĝi estas varme”).
La Esperantisto, 1891, p. 7"
Art. 20 Esploraĵoj
... La Akademio povas ankaŭ esplori demandojn prezentitajn al ĝi de iu esperantista organizaĵo, de unuopa persono [pri tio temas ĉi-okaze, demando de s-ro Schultheiß] aŭ de grupo de personoj.
Artikolo 21. Sekcia laboro
Se iu lingva demando apartenas al la laborkampo de iu Sekcio [tie ĉi GramSek], la Direktoro de tiu Sekcio [Ak Prytz], konsultinte ties membrojn [okazis], ellaboras raporton [okazis], **pri kiu voĉdonas la Akademio** [**NE okazis**]. Se ne ĉiuj Sekcianoj samopinias [kiel en tiu okazo], la raporto prezentu la diversajn vidpunktojn, kaj, post ĝia komunikado al la Akademianoj, la Estraro lasu almenaŭ dumonatan intertempon por la diskutado, antaŭ ol voĉdonigi la Akademion pri la konkludoj de la raporto.
Artikolo 22. Akademia decido
Pri ĉiu studita demando la Akademio prenas decidon. La decidoj povas esti nuraj rekomendoj [kiel tie ĉi] aŭ malrekomendoj, aŭ definitivaj aproboj aŭ malaproboj.
Laŭ la teksto de la Oficiala Aldono 19 la Estraro neniam voĉdonigis la Plenon, kiel postulas Art. 21. Laŭ la Statuto sole la Sekcio ne estas kompetenta doni rekomendojn pri lingvaj demandoj. Tion rajtas fari nur la Pleno.
Unu plian fojon la Estraro (sinjoroj Wells, laŭaserte Moon, Corsetti kaj Das Gupta) senigis Akademianojn de iliaj laŭstatutaj rajtoj, nome de la ebleco voĉdoni pri rekomendo pri lingva demando.
"La gazetoj ne trovas necesa eniĝi en tion, pri kio ili skribas. (Esenco kaj Estonteco de la Ideo de Lingvo Internacia; )".
En PMEG (kaj en Linse 1964) ni tuj trovas la precizan fonton, nome temas pri Fundamenta Krestomatio (FK), p. 283.
Ĉar FK (1-a eld. 1903) havas multajn aŭtorojn, ni do unue devas esti certaj, ke la eseo "Esenco kaj Estonteco ..." vere estas de Z.
Ĝi komenciĝas sur p. 253, kie ni legas (17-a eld. 1954, repr. 1969):
"Raporto verkita de S-ro Unuel [piednoto de la eldonisto "= Z"] kaj legita (en formo iom ŝanĝita kaj mallongigita) de S-ro L. de Beaufront en la kongreso de l'Association Francaise pour l'Avancement des Sciences (Parizo 1900)".
La zamenhofecon de la Escenco ankaŭ konfirmas Lingva Respondo (LR) 145 kaj 147 (6-a eld. 1962, mankas en la reta eldono 1927). Interesa estas LR 146 (= citaĵo el la Antaŭparolo al la Kvina Eldono de la FK de junio 1907) "Pri la lingvo en la FK":
"Dum la trarigardado mi [= Z.] trovis diversajn esprimojn, kiuj siatempe ŝajnis al mi bonaj, sed kiuj nun al mi ne plaĉas kaj kiujn mi volonte ŝanĝus; mi tamen tion ĉi ne faris ... [ĉar unuformeco de stilo pli grava ol perfekteco]. ... verkita en diversaj tempoj ... dubaj formoj (ekzemple: Jesuo kaj Jezo, Kanadujo kaj Kanado ...) ktp.
Kaj fakte preskaŭ sur ĉiu paĝo de la Esenco estas dubaj aŭ mallertaj esprimoj, vd. la multajn notojn de la editoro.
Kaj tia lingve nemodela teksto estu la ĉefa atestanto por predikativo kun -a. Kia malforta argumento. Tiajn fabelojn la Akademio povas rakonti al piaj kredantoj.
Haupenthal, Reinhard (1967)
Enkonduko en la Fundamentan Krestomation
Okcident-Germana Revuo 1967/4, p. 31 I; 5:40 II; 6:48 III
I La diversaj eldonoj. II La kontribuintoj. La fontoj. III La fontoj,
Sign-in to write a comment.