kast’ [OA 1] * caste | caste | Kaste | каста | kasta.

kaŝtan’ - châtaigne | chestnut | Kastanie | каштанъ | kasztan. {BOT}

Kastanjet-o, [OA 4] castagnettes | castanet | spanische Tanzklapper {2012 prefere: Kastagnetten (pluralo, nur escepte en singularo) | castagnette, nacchere | castañetas, castañuelas | castanholas | castanyetes, castanyoles {legu: castanyetas, castanyolas}. — Rim.: El la traduko de Dickensen „La Batalo de l’ Vivo“.

kastel’ - château | castle | Schloss, Kastell | замокъ | zamek. — [AK] zamek (obronny).

kastor’ - castor | beaver | Biber | бобръ | bóbr. {ZOO}

kastr’ - châtrer | cut, curtail | castriren {de 1901: kastrieren} | кастрировать | rzezać, wałaszyć. — [AK] {en} castrate.

kat’ - chat | cat | Katze | котъ | kot. {ZOO}

katafalk’ [OA 1] * catafalque | catafalque | Katafalk, Leichengerüst | катафалкъ | katafalk.

katakomb-o [OA 2]

katalepsi’ [OA 1] catalepsie | catalepsy | Starrsucht | каталепсія | katalepsja.

katalog’ [OA 1] * catalogue | catalogue | Katalog | каталогъ | katalog.

kataplasm’ - cataplasme | poultice | Kataplasma | припарка | kataplazm {MED}. — [AK 1914] Umschlag, Pflaster.

katapult/o [OA 9] 1 Malnova militmaŝino, kiu pafis ŝtonojn k.a. pere de longa streĉita brako aŭ pere de diversaj aliaj meĥanismoj. 2 Pafileto en la formo de Y, kun kaŭĉuka ŝnuro (rubando), per kiu oni (precipe infanoj) pafas ŝtonetojn k.s. 3 Meĥanika aparato, por antaŭenĵeti aviadilon for de la ferdeko de ŝipo, aŭ glisilon for de la grundo.

katar’ - catarrhe | catarrh | Schnupfen, Katarrh | насморкъ, катаръ | katar {MED}.

katarakt’ - cataracte (yeux) | cataract | Staar (Augenkrankheit) | катаракта | katarakta {MED}. — [AK] {en} cataract (eye).

katastrof’ [OA 1] * catastrophe | catastrophe | Katastrophe | катастрофа | katastrofa.

katedr’ [OA 1] * chaire | chair of state | Katheder, Kanzel | каѳедра | katedra.

katedral-o [OA 2]

kategori’ [OA 1] * catégorie | category | Kategorie | категорія | kategorja.

Kateĥist’, Katekist’ [OA 3.2] catechist | catéchiste | Katechist | catequista | catechista | catechista | katecheta.

Kateĥiz’, katekiz’ [OA 3.2] to catechise | catéchiser | katechizieren | catequizar | --- {portugala traduko mankas} | catechizzare | --- {pola traduko mankas}.

katen’ - chaîne | fetter | Fessel | оковы, кандалы | kajdany.

katolik’ [OA 1] * catholique | catholic | Katholik | католикъ | katolik.

katun’ - toile de coton | cotton, calico | Kattun | ситецъ | kreton. — [AK] {fr} cotonnade.

kaŭci-o (jur.) [OA 2] {JUR}

kaŭĉuk’ [OA 1] caoutchouc | india rubber | Kautschuk | каучукъ | kauczuk.

kaŭr-i [OA 2] être accroupi | to squat | kauern

kaŭteriz’ - cautériser | cauterise | ätzen {2012: kauterisieren} | прижигать | wypalać. {MED} — [AK] wypalać (medyc.)

kaŭz’ - causer | cause | verursachen | причинять | powodować, sprawiać.

● kaŭz’o - cause | cause | Ursache | причина | przyczyna. — kaŭzo - cause | cause | Ursache | причина | przyczyna [FE 28]. — Se ni iam post prepozicio uzas la akuzativon, la akuzativo tie dependas ne de la prepozicio, sed de aliaj kaŭzoj [FE 28].

kav’ - fosse, creux | cave | Grube | яма | dół, loch. — [AK] {en} cavity, hollow.

kavaleri’ [OA 1] cavalerie | cavalry | Kavallerie | конница | jazda.

kavalir’ - chevalier | cavalier, knight | Ritter | рыцарь | rycerz.

kavern’ - caverne | cavern | Höhle | пещера | jaskinia, pieczara.

kaviar’ - caviar | caviare | Kaviar | икра | kawior. {KUIR} — [AK] икра (рыб, амфибий).

kaz’ - cas | case | Kasus | падежъ | przypadek. {GRAM} — [AK 1914] cas (gram.) | case (gram.) | Kasus, Fall | падеж (грамматич.) | przypadek (gramat.). — kaz-o [OA 2].

kaze’ - fromage à la pie | whey-cheese | Quark | творогъ | twaróg. {KUIR} — [AK] fromage blanc | curds.

kazemat-o [OA 2]

kazern’ [OA 1] caserne | barracks | Kaserne | казарма | koszary.

kazin-o [OA 2]

ke - que | that (conj.) | dass, damit | что, чтобы | że, żeby. — ke - que | that (conj.) | dass | что | że [FE 8]. — [AK 1914] dass {en 1914 legu: daß, de 1996 dass}.

kegl’ - quille | keel | Kegel | кегель, кегля | kręgiel. — [AK] {en} skittle.

kejl/o. [OA 8] Ligna aŭ metala peco, ordinare konusa, uzata anstataŭ najlo, por perforte ŝtopi truon aŭ rigide kunfiksi du partopecojn. — A. peg; F. cheville (de bois); G. Pflock, Zapfen, Keil (Verbindungsteil zum Befestigen — Verkeilen — von Rädern, Riemenscheiben auf Wellen); H. clavija; I. cavicchio, caviglia, cuneo; P. cavilha.

kel’ - cave (la) | cellar | Keller | погребъ | piwnica.

kelk’ - quelque | some | mancher | нѣкоторый | niektóry. — kelke - quelque | some | mancher, einige | нѣкоторый, нѣсколько | niektóry, kilka [FE 23]. — [AK] {en} some, a few, certain.

kelner’ - garçon | boy | Kellner | половой, кельнеръ | kelner. — [AK] garçon (d’hôtel, de café) | waiter. .

kemi/o. [OA 8] Moderna formo de: ĥemio. — A. chemistry, F. chimie, G. Chemie, H. quimica {legu: química}, I. chimica, P. química. — [OA 8] II.A.1. La ses formoj: alkemio, arkaismo, arkitekturo, kemio, mekaniko kaj monarko estas oficialigitaj kiel paralelaj al la Oficiala alĥemio kaj al la Fundamentaj arĥaismo, arĥitekturo, ĥemio, meĥaniko kaj monarĥo.

ken’ - bois résineux | resinous wood | Kienholz | лучина | łuczywo. {BOT} — [AK] смолистое дерево (также - лучина).

kep-o [OA 2] képi | cap (milit.) | Käppi

ker’ - cœur | heart | Herz | черви (въ картахъ) | czerwień. {LUD} — [AK] cœur (cartes) | hearts (cards).

kern’ - noyau | kernel | Kern | ядро | jądro. — [AK] {en} kernel, pip | jądro, pestka.

kerub’ - chérubin | cherub | Cherub | херувимъ | cherubin.

kest’ - caisse, coffre | chest, box | Kiste, Kasten, Lade | ящикъ | skrzynia. — kesto - caisse, coffre | chest, box | Kiste, Kasten, Lade | ящикъ | skrzynia [FE 31]. — Kés-to [FE 2].

● tir’kest’ - tiroir | drawer | Schublade | выдвижной ящикъ | szuflada. ― En mia skribotablo sin trovas kvar tirkestoj [FE 31]. — DL 1888: En mia skribtablo estas kvar tirkestoj [DL 16].

kia - quel | of what kind | was für ein, welcher | какой | jaki. — kia - quel | of what kind, what a | was für ein, welcher | какой | jaki [FE 10].

kial - pourquoi | why, wherefore | warum | почему | dlaczego. — kial - pourquoi | because, wherefore | warum | почему | dlaczego [FE 17].

kiam - quand, lorsque | when | wann | когда | kiedy. — kiam - quand, lorsque | when | wann | когда | kiedy [FE 14]. — [AK 1914] als, wann, wenn. ― Unue mi redonas al vi la monon, kiun vi pruntis al mi; due mi dankas vin por la prunto; trie mi petas vin ankaŭ poste prunti al mi, kiam mi bezonos monon [FE 14.6]. En unu tago, kiam ŝi estis apud tiu fonto, venis al ŝi malriĉa virino, kiu petis ŝin, ke ŝi donu al ŝi trinki [FE 15.1]. Kiam la bona virino trankviligis sian soifon, ŝi diris al la knabino: ... [FE 15.4]. Kiam oni estas riĉa (aŭ riĉaj), oni havas multajn amikojn [FE 16.21]. Kiam tiu ĉi bela knabino venis domen, ŝia patrino insultis ŝin, kial ŝi revenis tiel malfrue de la fonto [FE 17.1]. Kaj kiam ŝi parolis tiujn ĉi vortojn, elsaltis el ŝia buŝo tri rozoj, tri perloj kaj tri grandaj diamantoj [FE 17.3]. Marinjo, rigardu, kio eliras el la buŝo de via fratino, kiam ŝi parolas ... [FE 17.10]. Vi devas nur iri al la fonto ĉerpi akvon; kaj kiam malriĉa virino petos de vi trinki, vi donos ĝin al ŝi ĝentile.” [FE 17.11]. ... kiam mi finos mian laboron, mi serĉos mian horloĝon, sed mi timas, ke mi ĝin jam ne trovos [FE 20.8]. Kiam mi venis al li, li dormis; sed mi lin vekis [FE 20.9]. Kiam Nikodemo batas Jozefon, tiam Nikodemo estas la batanto kaj Jozefo estas la batato [FE 22.3]. Kiam vi vidis nin en la salono, li jam antaŭe diris al mi la veron (aŭ li estis dirinta al mi la veron) [FE 24.4]. Kiam vi venos al mi, li jam antaŭe diros al mi la veron (aŭ li estos dirinta al mi la veron; aŭ antaŭ ol vi venos al mi, li diros al mi la veron) [FE 24.6]. Kiam mi venos, diru al mi la veron [FE 24.9]. ― Kiam mia patro venos, diru al mi antaŭe la veron (aŭ estu dirinta al mi la veron) [FE 24.10]. Kiam via domo estis konstruata, mia domo estis jam longe konstruita [FE 25.6]. Kiam li estis ĉe mi, li staris tutan horon apud la fenestro [FE 26.16]. La artikolo „la” estas uzata tiam, kiam ni parolas pri personoj aŭ objektoj konataj [FE 27.1]. Sed ni ne uzas la akuzativon tiam, kiam la klareco de la senco tion ĉi malpermesas [FE 29.10]. Se ni aldonas al ili la literon „k”, ni ricevas vortojn demandajn aŭ rilatajn: kia, kial, kiam, kie, kiel, kies, kio, kiom, kiu [FE 30.3]. Aldonante al la vortoj demandaj la vorton „ajn”, ni ricevas vortojn sendiferencajn: kia ajn, kial ajn, kiam ajn, kie ajn, kiel ajn, kies ajn, kio ajn, kiom ajn, kiu ajn [FE 30.9]. Kelkaj homoj sentas sin la plej feliĉaj, kiam ili vidas la suferojn de siaj najbaroj [FE 32.12]. Kiam mi ien veturas, mi neniam prenas kun mi multon da pakaĵo [FE 35.12]. Kiam vi ekparolis, ni atendis aŭdi ion novan, sed baldaŭ ni vidis, ke ni trompiĝis [FE 40.7]. ... tubeto, en kiun oni metas cigaron, kiam oni ĝin fumas, estas cigaringo [FE 40.15].

— Rim.: UL kaj DL kian (kun –n); kiam (kun –m) de post DL Ald 1888: „La sola ŝanĝo, kiun mi {Zamenhof} trovas necesa fari mem, estas: anstataŭ „ian,“ „ĉian,“ „kian,“ „nenian,“ „tian“ — devas esti: „iam,“ „ĉiam,“ „kiam,“ „neniam,“ „tiam“ (por malegaligi la vortojn „ian“ etc. kaj „ia,n“ etc).“

kibuc/o. [OA 9] Speco de kooperativa vilaĝo Israela kun komuna havaĵo.

kie - où | where | wo | гдѣ | gdzie.—kie - où | where | wo | гдѣ | gdzie [FE 6].

kiel - comment | how | wie | какъ | jak. — kiel - comment | how, as | wie | какъ | jak [FE 10].

kies - à qui? dont, duquel | whose | wessen | чей | czyj.

kil’ - quille | keel, careen | Kiel (eines Schiffes) | киль | tram, stępka. {MAR} — [AK] quille (de bateau) | keel | tram, kil.

kilogram’ – kilogram’o da viand’o - ein Kilogramm Fleisch | килограмъ мяса | kilogram mięsa [UV da]. {MEZ} — kilogram’ [OA 1] * kilogramme | kilogram | Kilogramm | килограммъ | kilogram. — kilogram/o (1) [OA 8].

kilometro ― Tiu ĉi rivero havas ducent kilometrojn da longo [FE 32.8, mankas en UV]. {MEZ} — kilometr’ [OA 1] * kilomètre | kilometer | Kilometer | километръ | kilometr. — kilometr’ (1) {deklarita Fundamenta per} [OA 7]. — DL 1888: Tiu ĉi rivero havas ducent naŭdek kvar kilometrojn da longo [DL 3.5].

kimon/o. [OA 9] Japana tradicia vesto longa kun larĝaj manikoj, portata kun larĝa zono el ŝtofo.

kin/o. [OA 8] Kinematografio, filmarto. — A. cinema, film (as an art form); F. ciné, cinéma; G. Filmkunst; H. cine; I. cinema; P. cinema, cine (arte).

Kinin-o Z, [OA 4] quinine | quinine | Chinin | chinino | quinina | quinino | quinina.

kio - quoi | what | was | что | co.

kiom - combien | how much | wie viel | сколько | ile.

kiosk/o [OA 9] 1 Budeto por vendo de varoj (gazetoj, floroj, trinkaĵoj ktp.). 2 Ĝardena (Orient-stila) paviloneto nefermita ĉe unu aŭ pluraj flankoj.

kiras’ - cuirasse | cuirass | Kürass | панцырь | kirys. — [AK] панцырь, кираса | kirys, pancerz.

Kirl’ [OA 3.1] to whirl | battre en tournant, touiller, faire tourbillonner | quirlen | voltear el molinille | agitar com o molinete | agitar, frullare | mieszac.

kirŝ-o (trinkaĵo) [OA 2]

kirurg/o, (ĥirurg/o). [OA 8] Specialisto pri kirurgio. — A. surgeon, F. chirurgien, G. Chirurg, H. cirujano, I. chirurgo, P. cirurgião.

kirurgi/o, (ĥirurgi/o). [OA 8] Medicina teorio kaj arto kuraci malsanulojn per operacioj. — A. surgery, F. chirurgie, G. Chirurgie, H. cirujía, I. chirurgia, P. cirurgia.

kis’ - baiser, embrasser | kiss | küssen | цѣловать | całować.

kitel’ - souquenille | frock | Kittel | балахонъ | kieca. {VEST} — [AK] sarrau, blouse | smock, blouse | китель, балахон | kitel.

kiu - qui lequel, laquelle | who, which | wer, welcher | кто, который | kto, który.—kiu - qui lequel, laquelle | who, which | wer, welcher | кто, который | kto, który [FE 6]. — Kí-u [FE 3]. Kiu [FE 4].

Klaĉ-i, [OA 4] faire des commérages, potiner, cancaner | to gossip, tattle | Klatschereien machen | far pettegolezzi | chismear | bisbilhiotar, mexericar | comarejar, xerrar, fer-la petar.

klaft’ - toise (russe) | fathom (measure) | Faden, Klafter | сажень | sążeń. {MEZ}

Klak’ [OA 3.2] to clack | claquer | klappen, klatschen | chasquear | tagarellar | schioccare | klekotac.

klap’ - clapet | flap | Klappe | клапанъ | klapka, zasuwka, zastawka. — [AK] clapet, soupape.

klar’ - clair (qui n’est pas trouble) | clear | klar | ясный | jasny. — klara - clair | clear | klar | ясный | jasny [FE 27]. — [AK] jasny, klarowny. ― La suno rebrilas en la klara akvo de la rivero [FE 42].

● klareco - ... oni prenas ordinare la purajn radikojn, sed, se la bonsoneco aŭ la klareco postulas, oni povas ankaŭ preni la tutan vorton, t. e. la radikon kune kun ĝia gramatika finiĝo [FE 27]. Sed ni ne uzas la akuzativon tiam, kiam la klareco de la senco tion ĉi malpermesas [FE 29].

● malklaraĵo ― Mi ne volis trinki la vinon, ĉar ĝi enhavis en si ian suspektan malklaraĵon [FE 35].

klarnet’ - clarinette | clarinet | Clarinette {de 1901: Klarinette} | кларнетъ | klarnet. {MUZ}

Klaro ― Johanon, Nikolaon, Erneston, Vilhelmon, Marion, Klaron kaj Sofion iliaj gepatroj nomas Johanĉjo (aŭ Joĉjo), Nikolĉjo (aŭ Nikoĉjo aŭ Nikĉjo aŭ Niĉjo), Erneĉjo (aŭ Erĉjo), Vilhelĉjo (aŭ Vilheĉjo aŭ Vilĉjo aŭ Viĉjo), Manjo (aŭ Marinjo), Klanjo kaj Sonjo (aŭ Sofinjo) [FE 38]. — Klar’ {deklarita Fundamenta de} [OA 7] (virina antaǔnomo)

klas’ - classe | class | Classe | классъ | klassa.

Klasifik’ [OA 3.2] to classify | classifier, classer | klassifizieren | clasificar | classificar | classificare | --- {pola traduko mankas}.

klasik’ [OA 1] classique | classic | klassisch | классическій | klasyczny.

klav’ - touche | cliff | Klaviertaste | клавишъ | klawisz {MUS}. — [AK 1914] key (of piano, etc.) | Taste.

kler’ - bien élevé | educated | gebildet | образованный | wykształcony. — [AK] cultivé, instruit | well-educated, cultured | wykształcony, światły.

klient’ [OA 1] * client | client | Klient, Patient, Kunde | кліентъ | klijent.

klimat’ - climat | climate, clime | Klima | климатъ | klimat {METEO}.

klin’ - incliner, pencher | bend, incline | neigen | наклонять | chylić.

kling-o [OA 2] lame | blade | Klinge

klinik-o [OA 2]

kliŝ’ [OA 1] clicher | stereotype | klischieren | дѣлать клише | robić kliszę.

klister’ - clystère | clyster | Klystier {2012: Einlauf, Klistier} | клистиръ | enema, lewatywa {MED}.

klitor/o. [OA 9] Malgranda sentema organo ĉe la antaŭo de la vulvo, grava en seksa plezuro ĉe virinoj.

kloak’ [OA 1] * cloaque | common sewer | Kloake | клоака | kloaka.